Ülkenin kuzeyinde, Baltık Denizi kıyısında yer alan, Pomeranya Voyvodalığı'nın başkenti, 2. Dünya Savaşı'nın başladığı şehir : Gdansk
Gdansk'a ülkemizden doğrudan uçuş bulunmuyor. Varşova'ya geldikten sonra trenle, uçakla ya da otobüsle şehre ulaşılabilir. Trenle yolculuk yaklaşık 2 saat 45 dakika, otobüsle 4,5 saat, uçakla 55 dakika sürüyor. Uçaklar çok sık değil ve 10 zloti gibi ucuz uçuşlar Varşova'nın bir ucundaki Modlin Havaalanı'ndan yapılıyor. 25-35 zloti arasındaki otobüsler Varşova merkeze nispeten daha yakın olan Wilanowska bölgesinen hareket ediyor. Trenle ulaşım ise en sık tercih edilen yöntem. 2. sınıf bilet fiyatları 50 ile 100 zloti arasında değişiyor. Krakow'dan trenle ise 8,5 saat süren bir gece yolculuğu yapılarak buraya ulaşılabilir.
Şehrin turistik merkezi Główne Miasto (Main City). Burada görülecek ilk yer ise Brama Wyżynna (Upland Gate) ile başlayan, Złota Brama (Golden Gate) ile devam eden, Brama Zielona (Green Gate) ile de sona eren, arasında Ulica Długa (Long Lane) Caddesini bulunduran kral yolu; Royal Route.
Yolun batı ucunda bulunan Upland Gate, inşa edildiği dönemde çevresinde bulunan hendekler sebebiyle bu ismi almış. Üzerindeki 3 sembolden tek boynuzlu at Prusya Krallığı'nı, melekler Polonya'yı, aslanlar da Gdansk'ı temsil ediyor. Sembollerin altında ise "Adalet ve takva tüm devletlerin temelidir" yazmakta. Brama Wyżynna'nın hemen yanında Wieża Wiezienna (Torture House) ve bitişiğinde Katownia (Prison Tower) yer alıyor. Burası günümüzde eski kalıntıları içerse de genel olarak amber taşı müzesine (Muzeum Bursztynu) dönüştürülmüş. Yaz aylarında açılan kulesinden şehir manzarası izlenebilir. Hemen arkadaki Golden Gate, rota üzerindeki ikinci geçittir. Üzerinde barışı, özgürlüğü, varlığı, şöhreti, bilgeliği, takvayı, adaleti ve uyumu simgeleyen 8 figürü bulunan geçitte şu yazı yazar : "Uyum küçük devletleri büyütür, uyuşmazlık büyük olanları çökertir".
Golden Gate'in bitişiğinde kızıl renkli Dwór Bractwa św. Jerzego (Court of St. George's Brotherhood) bulunur. Bina eski tarihte bir dernek üyelerinin buluşma noktası olması için inşa edilmiş
Golden Gate geçidinin ardından rengarenk binalarıyla şehrin en turistik caddesi olan Ulica Długa (Long Lane) Caddesi başlar. Eski zamanlarda belediye başkanının, meclis üyelerinin, tüccarların, kısaca şehrin elit kısmının yaşadığı yer olduğundan, binaların çoğu oldukça gösterişli olarak inşa edilmiş. 2. Dünya Savaşı sırasında burası büyük ölçüde tahrip olmasına rağmen savaş sonrası yenilenerek orijinaline yakın bir görünüme kavuşmuş.
Ulica Długa üzerinde çok sayıda restoran da bulunmaktadır
Ulica Długa'da ilerlerken tepesinde saat kulesi bulunan Ratusz Głównego Miasta (Main Town Hall) binası göze çarpacaktır. Şehir meclisinin merkezi olarak uzun yıllar kullanılan bina günümüzde şehir müzesine dönüştürülmüştür. Müze Pazartesi günleri hariç ücretlidir. Binanın tepesindeki kuleden 5 zloti ücret karşılığında bölge manzarası izlenebilmektedir. Main Town Hall'dan sonra Ulica Długa genişler ve Długi Targ (Long Market) başlar. Gdansk'ın ticaret, gösteri ve eğlence merkezi olarak tarihte yerini almış bu kısmında gösterişli evler ve restoranların yanı sıra şehrin sembollerinden Fontanna Neptuna (Neptune's Fountain) anıtı bulunmaktadır. Avrupanın önemli şehirlerinde de görülebilen, Roma mitolojisinde su ve deniz tanrısı olan Neptün'ü tasvir eden (ek bilgi; Yunan mitolojisinde su, deniz ve atların tanrısı Poseidon'dur) çeşme, konumuyla da turistlerin en çok ilgisini çeken yerler arasındadır.
Fontanna Neptuna ve arkasındaki Artus Court
Fontanna Neptuna'nın arkasındaki süslü beyaz konak Dwór Artusa (Artus Court), Ulica Długa'daki en meşhur yapılardan biri. Şehrin ileri gelenlerinin ve tüccarların buluşma noktası olarak kullanılmış, adını Britanya mitolojisinin ünlü kralı Arthur'dan alan bina günümüzde Gdansk tarih müzesinin bir kısmına ve çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapıyor. Uphagen House, Ferber House, Schumann House, New Bench House, Golden House Ulica Długa'da dikkat çeken ve turist kılavuzlarında da geçen binalardan.
Ulica Długa'ın sonunda Brama Zielona (Green Gate) yer alır. Polonya kraliyetine mensup kişilerin oturması için inşa edilmiş ancak bu amaçla neredeyse hiç kullanılmamış olan Green Gate, dört kemerli geçide sahip. Her kemerin üstünde bir sembol bulunuyor : Prusya krallarının kartalı, Polonya amblemi, Gdansk amblemi ve Prusya Krallığı amblemi. Günümüzde çeşitli etkinliklerin düzenlendiği Green Gate, Gdansk'ın kraliyet rotasının sonudur.
Green Gate'den Long Market ve Main Town Hall görünümü
Kemerlerin içinden geçince Motława Nehri görünecektir. Şehrin ticaretle zenginleşmesinde ve istilacılara karşı korunmasında büyük öneme sahip nehir üzerinde gemi ve kanolarla gezinti yapılabilmektedir. Nehir kıyısında çok sayıda ev ve restoranın yanı sıra şehrin diğer sokaklarına açılan geçitler bulunur. Żuraw (The Crane), kıyıdaki en dikkat çekici yapıdır. Zamanında gemilere yük taşıma ve bayrak direği yerleştirme işleri, içerisindeki iki büyük tahta tekerleğin insan gücü ile hareket ettirilmesiyle burada gerçekleştirilmiştir.
Günümüzde Polonya Deniz Müzesi'ne ait olan The Crane yaz aylarına ziyaretçilere açıktır
Motława Nehri'nin diğer kıyısına, nehir üzerindeki köprülerden yürüyerek geçilmekte. Green Gate'in bitimiyle başlayan köprüden Wyspa Spichrzów (Granary Island) adacığına ulaşılabilir. Bu ada yeni çağda, Gdansk için büyük bir gelir kapısı olan yüzlerce tahıl ambarının yer aldığı, günümüzde ise bu ambarların kalıntılarına rastlanabilen, yürüyerek gezilip görülebilecek bir adadır.
Şehirde Ulica Długa'nın paralelindeki her sokak kendine özgü tarihi bir atmosfere sahip. Chlebnicka ve devamındaki Piwna caddeleri, Mariacka, Świętego Ducha, Świętojańska ve Straganiarska, bir uçları Motława Nehri'ne geçitlerle açılan caddeler. Główne Miasto'da Bazylika Mariacka (St. Mary’s Church) Roma katolik kilisesi de ihtişamlı yapısıyla görülebilecek önemli yapılardan. Kilisenin kulesine çıkarak şehrin manzarası da izlenebiliyor.
Bazylika Mariacka'daki kuleye 6 zloti ücret ödeyerek çıkılabiliyor
Gdansk'ın önemli sembollerinden biri de 1970 yılındaki işçi grevi sırasında ölenlerin anısına dikilmiş, Plac Solidarności bölgesinde, eski adıyla Lenin yeni adıyla Gdansk tershanesi girişinde bulunan anıttır (Pomnik Poległych Stoczniowców 1970 / Monument to the Fallen Shipyard Workers 1970). 1945-1989 yılları arasında ülkede varlığını sürdüren komünist rejim dönemi içerisinde, 1970 yılının sonunda gıda zammı kararlarının ardından aşırı yükselen fiyatları protesto eden sanayi işçilerinin başlattığı, Gdansk ve diğer birkaç şehirde gerçekleşen ayaklanmalarda polisin silahla karşılık vermesiyle onlarca kişi yaşamını yitirmiş, yüzlerce kişi de yaralanmış. Olaylardan 10 yıl kadar sonra da bu anıt dikilmiş. Anıt, komünist bir ülkede komünist baskıya karşı dikilen anıt olarak da ilgi çekicidir. Anıtın arkasındaki Europejskie Centrum Solidarności (European Solidarity Centre) binası müze ve kütüphane olarak ziyarete açıktır.
Anıt, 1970 olaylarında yaşamını yitiren ilk üç işçinin öldürüldüğü yere dikilmiş. Tepedeki üç çarmıh bu üç kişiyi sembolize ediyor. Anıtın arkasındaki duvarda da yaşamını yitirenlerin anısına yazılar bulunuyor
Gdansk'ın Baltık Denizi kıyısında bulunan Westerplatte, şehirde tarihi öneme sahip diğer bir bölge. Almanların buradaki Polonya askeri depolarına saldırısı ile resmen 2. Dünya Savaşı başlamış sayılıyor. Günümüzde de bu bombalamaların yıktığı karakollar görülebilmektedir. Bununla birlikte, karargahların birinden dönüştürülen müze ve bölgede yaşamını yitiren askerler anısına dikilmiş anıtlar ziyarete açıktır. Westerplatte ücretiz olarak gezilebiliyor. Motława Nehri üzerindeki nostaljik gemiler bölgeye tur düzenlemektedir. Şehir merkezinden otobüs ve tramvayla da buraya ulaşılabilmektedir.
1939 yılındaki Westerplatte bombalamasında yıkılan bir karakol
Bölgeyi savunan askerler anısına dikilmiş bir anıt. Her sene 1 Eylül'de, 2. Dünya Savaşı'nın başladığı tarihte burada tören düzenlenmekte. Anıttan aşağıya doğru bakınca bir yazı göze çarpar : "Nigdy więcej wojny" yani: "artık savaş olmasın"
Gdansk, 2. Dünya savaşı sırasında oldukça hasar görmüş, daha sonra yeniden inşa edilmiş bir şehir. Uzunca bir süre de Almanya ile paylaşılamamış. Şehrin yüzyıllar içerisinde bir çok ismi olmuş (Danzig, Kdanzk, Danczig, Gyddanyzc, Danzc, Danczk, Gdąnsk, Gdania, Danceke, Danczik, Gdanzc). Burası tarihi önemiyle Polonya gezilerinde en az bir tam günlük ziyareti hak ediyor. Tricity olarak adlandırılan bölge olarak Gdynia ve Sopot şehirleri ile birlikte de gezilebilir. Gdansk'ın amber ve kehribarı da meşhurdur.
0 yorum:
Yorum Gönder